รู้ไหม? จุดเชื่อมต่อทางไฟฟ้าถือเป็นพื้นฐานสำคัญในการทำงานของระบบต่าง ๆ ในโรงงาน โดยเฉพาะในตู้คอนโทรลที่มีการเชื่อมต่อของสายไฟจำนวนมาก ในขณะที่ความเสียหายซึ่งเกิดขึ้นจาก Terminal Block (เทอร์มินัลบล๊อค) เกรดต่ำสามารถสร้างความเสียหายได้อย่างมหาศาล แต่ถ้าไม่ใช้อาจยิ่งเสียหาย แล้วเราจะแก้ไขปัญหาเหล่านี้ได้อย่างไรกันดี?
เป็นเรื่องปกติ ในโรงงานอุตสาหกรรมหลายครั้งเรามักมองข้ามอะไรเล็ก ๆ น้อย ๆ โดยเฉพาะเวลาที่มีรายละเอียดต่าง ๆ จำนวนมากที่ต้องใส่ใจ ปัญหาที่เกิดขึ้นอาจไม่ได้อยู่ในจุดที่มองเห็นง่ายหรือสามารถรับรู้ได้ก่อนเกิดปัญหาอย่างชัดเจน แม้ปัญหาจะถูกจัดวางไว้ให้สังเกตได้ง่ายก็ตาม เช่นเดียวกับกรณีของความเสี่ยงจากการใช้งาน Terminal หากเกิดการลัดวงจรหรือความเสียหายแล้ว ปัญหาอาจลุกลาม สร้างความเสียหายที่มีมูลค่าสูง แล้ว Terminal Block นั้น จริง ๆ แล้วคืออะไรกัน? และทำไมถึงเป็นอุปกรณ์ที่ต้องใช้งานในโรงงานอุตสาหกรรม?
มาตรฐานป้องกันการเกิดไฟไหม้ในตู้ไฟฟ้า ตู้คอนโทรล ต้องเลือกใช้อุปกรณ์ภายในตู้ที่ได้มาตรฐานเช่นเดียวกัน
Terminal Block เป็นส่วนหนึ่งที่สำคัญอย่างมาก ที่จะการันตีถึงความปลอดภัยของร่างกายและทรัพย์สิน คลายความกังวลของผู้ใช้งาน
การได้รับการันตีรับรองคุณภาพสากลเกี่ยวกับการเกิดการเผาไหม้ของชิ้นส่วนพลาสติกที่ใช้กับระบบไฟฟ้าและฝุ่น ! ก็เป็นเรื่องที่สำคัญมากเช่นเดียวกัน
TOGI Terminal Block ได้รับมาตรฐาน TUV & UL94 หยุดการเผาไหม้ของพลาสติกในระบบไฟฟ้า และยังได้รับมาตรฐาน IP6X หมายความว่ากันฝุ่นและสามารถป้องกันน้ำได้อีกด้วย อุปกรณ์ Safety มาตรฐานสากล หยุดการเผาไหม้ลงภายใน 10 วินาที และไม่มีการหยดของพลาสติกที่ทำให้เกิดหยดไฟ เป็นบ่อเกิดของต้นเพลิง
ถ้าคิดกันง่าย ๆ การใช้งาน Terminal Block อาจไม่ต่างกับการนำสายไฟ 2 เส้น มาเชื่อมต่อกัน แล้วเอาเทปมาพันให้เป็นฉนวน เพื่อป้องกันการลัดวงจรหรือกันการสัมผัส แน่นอนว่าใช้งานได้เหมือนกันแต่ความแน่นหนาความคงทนของการเชื่อมต่อนั้นแตกต่างกันอย่างชัดเจน และในกรณีที่มีสายไฟจำนวนมากในที่เดียวกันอย่างตู้คอนโทรลหรือตู้ไฟ ลองจินตนาการดูสิครับว่าการใช้เทปพันสายไฟกับจุดเชื่อมต่อจำนวนมากนั้นจะรกรุงรังแค่ไหน นอกจากไม่เป็นระเบียบ สังเกตยาก ไม่รู้ว่าเส้นไหนคืออะไรแล้ว ถ้าเกิดเทปที่เชื่อมต่อไว้เกิดเสื่อมสภาพ ละลาย ปัญหาที่เกิดทางไฟฟ้าจากการลัดวงจร หรือเกิดการอาร์คของประกายไฟก็จะเกิดขึ้นและลุกลามได้อย่างแน่นอน
Terminal Block กับความปลอดภัยที่ได้มาตรฐาน
แม้ Terminal Block จะเป็นเพียงจุดเชื่อมต่อเล็ก ๆ ซึ่งหลายคนมองว่าไม่สำคัญ แต่การเชื่อมต่อที่เกิดขึ้นหากมีจำนวนมาก ก็มีโอกาสเกิดความผิดพลาดทั้งในการติดตั้ง การดูแลซ่อมบำรุง ไปจนถึงการตรวจสอบอาจทำได้ยากและต้องใช้เวลายาวนาน หรือหากเกิดความไม่ปลอดภัยจากการใช้งานจึงไม่ใช่เรื่องไกลตัว ในกรณีของโรงงานอุตสาหกรรมที่มีการเชื่อมต่อกับเครื่องจักรมูลค่าหลายล้านบาท หุ่นยนต์อุตสาหกรรม ระบบอัตโนมัติ ไปจนถึงเครื่องไม้เครื่องมือ ระบบโครงสร้างทางไฟฟ้าต่าง ๆ ความเสียหายที่เกิดขึ้นอาจส่งผลให้เครื่องจักรหยุดการทำงาน เกิด Downtime ในระบบได้ ในกรณีเลวร้ายที่สุด คือ เพลิงไหม้ที่สร้างความเสียหายที่เกิดขึ้นกับธุรกิจทั้งในตัวของบุคลากรและโรงงาน ตลอดจนศักยภาพในการผลิตที่เกิดขึ้น มูลค่าความเสียหายจากการใช้งาน Terminal Block ที่ไม่ปลอดภัยนั้นเรียกได้ว่ามีมูลค่าสูงหลักล้านได้ไม่ยาก ดังนั้นการเลือกใช้ Terminal Block ที่ได้มาตรฐานจึงเป็นอีกจุดหนึ่งที่สำคัญของโรงงานอุตสาหกรรมที่ไม่อาจละเลยได้
หากจะพูดถึงแค่ความปลอดภัยก็อาจจะเป็นอะไรที่กว้างและจับประเด็นได้ยากว่าความปลอดภัยที่กล่าวถึงนั้นเป็นอย่างไร ในกรณีของความปลอดภัยที่เกี่ยวข้องกับ Terminal Block นั้นมีประเด็นที่ต้องทำความเข้าใจและระบุความต้องการใช้งานให้ชัดเจน เพื่อไม่ให้เกิดการเลือกใช้ผิดสเปคหรือเงื่อนไขที่มี เนื่องจากเป็นอุปกรณ์ที่ทำงานกับสายไฟฟ้าและโลหะ จึงมีความร้อนสะสม นอกจากจะต้องทนกระแสไฟฟ้าได้แล้ว อีกหนึ่งในคุณสมบัติที่ขาดไม่ได้ คือ ความสามารถป้องกันการลุกลามของไฟได้ในกรณีที่เกิดอุบัติเหตุทางไฟฟ้า หรือ UL94 (UL 94 คือ มาตรฐานความปลอดภัยเกี่ยวกับความสามารถในการติดไฟและลามไฟของชิ้นส่วนหรือส่วนประกอบของเครื่องใช้ไฟฟ้าที่เป็นพลาสติก) โดยอุปกรณ์ที่กล่าวถึงมีลำดับมาตรฐานที่เกี่ยวข้อง ดังนี้
- V-0 คือ ทดสอบการเผาไหม้แบบแนวตั้ง โดยที่การเผาไหม้จะหยุดลงภายใน 10 วินาที และไม่มีหยดไฟ
- V-1 คือ ทดสอบการเผาไหม้แบบแนวตั้ง โดยที่การเผาไหม้จะหยุดลงภายใน 30 วินาที และไม่มีหยดไฟ
- V-2 คือ ทดสอบการเผาไหม้แบบแนวตั้ง โดยที่การเผาไหม้จะหยุดลงภายใน 30 วินาที และอนุญาตให้มีหยดไฟได้
TOYOGIKEN (TOGI) จุดเชื่อมต่อที่ขาดไม่ได้สำหรับระบบไฟฟ้า
สินค้ากลุ่ม Terminal Block จากแบรนด์ TOYOGIKEN หรือผู้ผลิตชั้นนำมักรู้จักกันในชื่อ TOGI มีสินค้าให้เลือกใช้ทั้งแบบ Direct Mounting ติดตั้งโดยตรง และแบบติดราง Din-Rail แบ่งเป็น 2 ชนิดหลัก ๆ คือ ชนิดที่เป็น Screw Terminal Block ที่เป็นการยึดนอตกับสายไฟ และแบบ Push-In Terminal Block ที่เป็นการยึดกับสายไฟด้วยคลิปล็อก เหมาะกับการใช้งานในพื้นที่ที่ต้องรองรับแรงสั่นสะเทือน การเลือกอุปกรณ์จึงขึ้นอยู่กับความต้องการและข้อจำกัดของพื้นที่ในการใช้งาน
นอกจากนี้เรื่องของการออกแบบ TOGI ยังได้รับความนิยมและได้รับความไว้วางใจจากผู้ประกอบการและผู้ใช้งานอย่างแพร่หลาย โดยได้มีการเลือกใช้งานสินค้าในส่วนของอุปกรณ์เสริมสำหรับการ Wiring สาย ไปจนถึงการจัดเซตเพื่อเพิ่มความสะดวกในการใช้งาน ได้แก่
Terminal Block
ผลิตภัณฑ์ยอดนิยมที่สามารถใช้งานง่าย มีโครงสร้างที่ไม่ซับซ้อน มีให้เลือกใช้หลากหลายโมเดล โดยรุ่นที่น่าสนใจ อาทิ
- Terminal Block PT Series ที่เป็นรุ่น Std.
- PTU Series ที่เหมือนรุ่นพี่อย่าง PT Series แต่ใส่สปริงเพิ่มเข้ามาเพื่อให้สะดวกในการเข้าสาย
- PUW Series เป็น Terminal Block 2 ชั้น ช่วยให้ประหยัดพื้นที่ในการติดตั้ง
- FPS Series ที่ Built-In Finger Guard Safety มาในตัว ไม่ต้องซื้ออุปกรณ์เสริมเพิ่มเติมแต่อย่างใด
แต่ไม่เพียงแค่นั้น TOGI นั้นยังมีผลิตภัณฑ์ในกลุ่ม Terminal Block รุ่นอื่น ๆ อีกมากมายสำหรับระบบงานตู้คอนโทรล ฯลฯ อาทิ ATK Series Terminal Block ชนิด Screw แบบ ติดตั้งโดยตรง รองรับแรงดันไฟ AC/DC ที่ 600V ทนกระแสไฟเริ่มต้นที่ 20 – 600A ทั้งยังมาพร้อมกับมาตรฐาน TUV และ RoHS จึงมั่นใจได้ว่าปลอดภัยและเป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อม หรือจะเป็น VTX Series ที่เป็น Terminal Block แบบ Push-In สามารถ Wiring สายไฟได้ง่ายขึ้น มาพร้อมปุ่มสำหรับแสดงสถานะจึงมั่นใจได้ว่า สามารถยึดติดกับอุปกรณ์ได้อย่างแน่นหนา เพื่อความปลอดภัยสำหรับการติดตั้งในพื้นที่ที่มีการสั่นสะเทือน รองรับแรงดันไฟ AC/DC ที่ 300Vสำหรับขนาด 1.5mm และ 600V ทนกระแสไฟที่ 17.5-76A
Interface Terminal
นอกเหนือจาก Terminal Block Interface Terminal Block หรือ I/O Link เป็นอีกทางเลือกหนึ่ง สำหรับการ Wiring สายเชื่อมต่อกับ Servo PLC หรือ I/O Module ต่าง ๆ เพื่อความสะดวกในการทำงานและประหยัดเวลาในการติดตั้ง โดยทั่วไปแล้วการ Wiring มักจะต้องใช้ระยะเวลาในการจัดการเกี่ยวกับการเข้าสายไฟให้ถูกต้อง อุปกรณ์ TOGI ยังได้รับมาตรฐาน UL, TUV และ RoHS การติดตั้งก็สามารถทำได้ทั้งติดตั้งโดยตรงหรือบนรางก็สามารถทำได้ เนื่องจากตัวอุปกรณ์มีความซับซ้อน จึงต้องใช้คู่กับสาย Interface Cable ของตัวมันเองเท่านั้น กล่าวคือ ลักษณะในการเชื่อมต่อจะเป็นแบบ 1 ต่อ 1 เนื่องจากไม่สามารถนำไปใช้ร่วมกับอุปกรณ์อื่นได้ เพราะสายไฟหรือการเดินสัญญาณแต่ละแบบจะไม่เหมือนกัน ขึ้นอยู่กับ I/O ที่นำมาใช้งานร่วมกับอุปกรณ์ ไม่ว่าจะเป็น Servo Motor, PLC หรือ I/O Module ชนิดนั้น ๆ ว่ามีการเดินสายไฟเข้าออกอย่างไร มีการ Cross สายหรือไม่ ซึ่งสินค้า TOGI ก็มีการรองรับอุปกรณ์หรือการ์ด I/O ต่าง ๆ แทบทุกรุ่นที่มีอยู่ในท้องตลาด
เป็นกล่องพักสายไฟ สำหรับการติดตั้งนอกตู้คอนโทรล หรือใช้เป็นจุดเชื่อมต่อสำหรับการแยกสายหรือสัญญาณไปยังตู้ต่าง ๆ มีให้เลือกใช้หลากหลายรุ่น อาทิ BOXTB, BOXTC, BOXTM, BOXTS แต่ละ Series ก็จะมีขนาดและอุปกรณ์แตกต่างกันไปในแต่ล่ะการใช้งาน โดยตัวกล่อง สามารถเลือกได้ว่า ต้องการรูเจาะ เพื่อความสะดวกในการร้อยสายไฟหรือต้องการใช้งาน Terminal Block ทำให้สามารถติดตั้งและเชื่อมต่อสายไฟได้อย่างง่ายดาย เนื่องจากอุปกรณ์มีความทนทานต่อสารเคมี และมีลักษณะเป็นพื้นที่ปิดทำให้สามารถป้องกันโลหะหรือพลาสติกขนาดเล็กเข้าไปด้านใน ซึ่งเป็นสาเหตุของอันตรายทีอาจเกิดขึ้น ในการเลือกใช้งานจึงขึ้นอยู่กับหลายๆองค์ประกอบ เช่น ลักษณะของหน้างาน พื้นที่ที่มีการนำไปใช้งาน กระแสไฟ ขนาดของสายไฟ และเลือกขนาดสายไฟฟ้าให้มีความเหมาะสมกับอุปกรณ์ไฟฟ้า
นอกจากนี้ ทาง TOGI ยังมีอุปกรณ์ที่เกี่ยวข้องกับการเดินสายไฟในระบบตู้คอนโทรลรวมถึงเครื่องมือเสริมที่ใช้ในงาน Wiring ที่ได้รับมาตรฐาน ซึ่งสะดวกต่อผู้ปฏิบัติงาน โดยจะช่วยให้การเดินสายไฟมีความเป็นระเบียบเรียบร้อย และประหยัดต้นทุนเพิ่มขึ้น ทำให้งานที่ได้มีมาตรฐานและความปลอดภัยสูง
ในปัจจุบัน บริษัท เค.พี.ที. แมชชีนเนอรี่ (1993) จำกัด เป็นผู้นำเข้าและจัดจำหน่ายสินค้าแบรนด์ TOYOGIKEN (TOGI) อย่างเป็นทางการแต่เพียงผู้เดียวในประเทศไทย โดยจัดจำหน่ายสินค้าโดยตรงและผ่านตัวแทนจำหน่ายทั่วประเทศ พร้อมให้คำปรึกษาทางด้านเทคนิคและบริการหลังการขายด้วยทีมวิศวกรที่มีความเชี่ยวชาญ ผู้ใช้งานสามารถไว้วางใจได้ทั้งคุณภาพสินค้าและการดูแลหลังการขาย ด้วยประสบการณ์กว่า 30 ปี
สุดท้ายนี้ ขอฝากคำแนะนำ หากใครที่กำลังมองหาอุปกรณ์สำหรับงาน Wiring ตู้ไฟ หรือ ตู้คอนโทรล TOYOGIKEN (TOGI) จึงเป็นอีกทางเลือกหนึ่งที่อยากแนะนำ สามารถติดต่อเข้ามาได้ที่
บริษัท เค.พี.ที. แมชชีนเนอรี่ (1993) จำกัด
โทรศัพท์: 088-088-1205
Email: [email protected]
Website: KPT-Machinery
Facebook: KPT Group
YouTube: @kptmachinery
Line ID: @kpt1993