การนิคมอุตสาหกรรมแห่งประเทศไทย (กนอ.) ลงนามความร่วมมือ มูลนิธิเพื่อสถาบันปิโตรเลียมและพลังงานแห่งประเทศไทย และมหาวิทยาลัยมหิดล ศึกษาแนวทางจัดการสารอินทรีย์ระเหยง่าย (VOCs) โดยเฉพาะสารเบนซีน และ 1,3 – บิวทาไดอีน ในพื้นที่มาบตาพุด เพื่อลดผลกระทบสิ่งแวดล้อมต่อชั้นบรรยากาศ ดันสู่เมืองอุตสาหกรรมเชิงนิเวศอย่างยั่งยืน
เมื่อวันที่ 14 พฤศจิกายน 2567 ที่สำนักงานใหญ่ การนิคมอุตสาหกรรมแห่งประเทศไทย (กนอ.) ได้มีพิธีลงนามบันทึกข้อตกลงความร่วมมือ (MOU) ทางวิชาการ เรื่อง การสนับสนุนการศึกษาแนวทางการบริหารจัดการสารอินทรีย์ระเหยง่าย (VOCs) ระหว่าง กนอ.ร่วมกับ มูลนิธิเพื่อสถาบันปิโตรเลียมและพลังงานแห่งประเทศไทย และ มหาวิทยาลัยมหิดล (คณะสาธารณสุขศาสตร์) โดยมี นายคณพศ ขุนทอง รองผู้ว่าการ กนอ. (ฝ่ายปฏิบัติการ 3) ดูแลพื้นที่ท่าเรืออุตสาหกรรมมาบตาพุด, นายคุรุจิต นาครทรรพ ผู้อำนวยการสถาบันปิโตรเลียมและพลังงานแห่งประเทศไทย (สถาบันปิโตรเลียมฯ) และ ศาสตราจารย์ นายแพทย์ปิยะมิตร ศรีธรา อธิการบดีมหาวิทยาลัยมหิดล ร่วมลงนาม
นายอนุชิต สวัสดิ์ ผู้ช่วยผู้ว่าการสายงานพัฒนาที่ยั่งยืน ในฐานะตัวแทน นายสุเมธ ตั้งประเสริฐ กรรมการ กนอ. รักษาการในตำแหน่ง ผู้ว่าการ กนอ. กล่าวว่า ได้รับมอบหมายจาก รักษาการในตำแหน่งผู้ว่าการ กนอ. เพื่อมาร่วมแสดงเจตนารมณ์ในความร่วมมือครั้งนี้ ที่ถือเป็นก้าวสำคัญในการบูรณาการองค์ความรู้และความเชี่ยวชาญจากหน่วยงานภาครัฐ ภาคเอกชน และสถาบันการศึกษา เพื่อร่วมกันศึกษาแนวทางการบริหารจัดการ VOCs โดยเฉพาะสารเบนซีนและสาร 1,3 – บิวทาไดอีน ในบรรยากาศบริเวณริมรั้วในกลุ่มนิคมอุตสาหกรรมและท่าเรืออุตสาหกรรมพื้นที่มาบตาพุด โดยมุ่งเน้นศึกษาแนวทางการกำหนดมาตรการควบคุมสารดังกล่าว เพื่อบริหารจัดการสถานการณ์ VOCs ในพื้นที่มาบตาพุดได้อย่างมีประสิทธิภาพ โดยบันทึกข้อตกลงความร่วมมือทางวิชาการนี้ จะเป็นกลไกสำคัญในการขับเคลื่อนการบริหารจัดการสิ่งแวดล้อมในนิคมอุตสาหกรรมและท่าเรืออุตสาหกรรมของ กนอ.ให้เกิดความยั่งยืน
นายปรเมษฐ ไชยรัตน์ รองประธานกลุ่มปิโตรเคมี สภาอุตสาหกรรมแห่งประเทศไทย(ส.อ.ท.) ที่มาร่วมเป็นสักขีพยาน และร่วมแสดงความยินดี ระบุว่า ผลจาก MOU ฉบับนี้จะเป็นประโยชน์ต่อการกำหนดมาตรการควบคุม VOCs ในบรรยากาศ และสร้างความมั่นใจให้กับประชาชนในพื้นที่ และถือเป็นก้าวสำคัญในการแสดงเจตนารมณ์ของภาคอุตสาหกรรม ในการร่วมมือกับทุกภาคส่วน เพื่อปกป้องสิ่งแวดล้อมและยกระดับคุณภาพชีวิตของประชาชน โดย ส.อ.ท. พร้อมสนับสนุนการดำเนินงานของคณะทำงานฯ ให้บรรลุเป้าหมายในการควบคุม VOCs และพัฒนาพื้นที่มาบตาพุดสู่การเป็นเมืองอุตสาหกรรมเชิงนิเวศอย่างยั่งยืนต่อไป
ด้าน นายคุรุจิต กล่าวเสริมว่า การลงนามความร่วมมือครั้งนี้ เป็นจุดเริ่มต้นที่ดีในการบูรณาการความเชี่ยวชาญจาก 3 หน่วยงาน เพื่อศึกษาและจัดทำข้อมูลด้านวิชาการเกี่ยวกับ VOCs ในพื้นที่มาบตาพุด ซึ่งเป็นพื้นที่อุตสาหกรรมหลักของประเทศ โดยผลการศึกษาจะถูกนำไปใช้ประโยชน์ในการกำหนดนโยบายและมาตรการควบคุม VOCs เพื่อลดผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อมและสุขภาพของประชาชน และนำไปสู่การพัฒนาอุตสาหกรรมปิโตรเคมีไทยอย่างยั่งยืน บนพื้นฐานของการดูแลสิ่งแวดล้อมและสังคมควบคู่กันไป
ขณะที่ ศาสตราจารย์ นายแพทย์ปิยะมิตร กล่าวถึงรูปแบบการศึกษาแนวทางจัดการ VOCs ในช่วง 2 ปีของ MOU ฉบับนี้ว่า จะมุ่งเน้นการวิจัย การเก็บรวบรวมและวิเคราะห์ข้อมูล และการพัฒนาแบบจำลองทางวิทยาศาสตร์เพื่อสนับสนุนการกำหนดมาตรการเชิงรุกในการควบคุม VOCs ให้อยู่ในระดับปลอดภัย สร้างความมั่นใจให้กับประชาชน และส่งเสริมการพัฒนาอุตสาหกรรมควบคู่กับการรักษาสิ่งแวดล้อม โดยมหาวิทยาลัยมหิดลมีการทำงานร่วมกับภาครัฐและเอกชนในพื้นที่มาบตาพุดมาอย่างต่อเนื่อง ครอบคลุมตั้งแต่การพัฒนาบัญชีรายการปล่อยมลพิษ (Emission Inventory) การใช้แบบจำลองทางคณิตศาสตร์ การวิเคราะห์แหล่งกำเนิด การประเมินผลกระทบด้านสุขภาพ และการศึกษาความเป็นไปได้ทางเศรษฐศาสตร์ของมาตรการควบคุมมลพิษ
นายคณพศ กล่าวว่า พื้นที่มาบตาพุดถือเป็นพื้นที่ยุทธศาสตร์สำคัญในการขับเคลื่อนเศรษฐกิจของประเทศ ซึ่งการลงนาม MOU ครั้งนี้ สะท้อนให้เห็นถึงความมุ่งมั่นของทั้ง 3 ภาคส่วน เพื่อยกระดับการบริหารจัดการสิ่งแวดล้อมอย่างมีประสิทธิภาพ นำไปสู่การพัฒนาอุตสาหกรรมควบคู่ไปกับการดูแลสังคมและสิ่งแวดล้อมได้อย่างยั่งยืน พร้อมทั้งสร้างความเจริญเติบโตทางเศรษฐกิจของประเทศ
ทั้งนี้ บันทึกความร่วมมือ หรือ MOU ทางวิชาการฉบับนี้ มีผลบังคับใช้เป็นระยะเวลา 2 ปี นับตั้งแต่วันที่ลงนามโดยแนวทางการบริหารจัดการ VOCs ที่เกี่ยวข้องกับชั้นบรรยากาศ ตามบันทึกข้อตกลงฯ ฉบับนี้ ครอบคลุมแนวทางการบริหารจัดการ VOCs ในหลายมิติ เช่น การตรวจวัดและติดตาม โดยการศึกษาการกระจายตัวของ VOCs ในชั้นบรรยากาศ การติดตามตรวจสอบคุณภาพอากาศอย่างต่อเนื่อง การประเมินผลกระทบ ด้วยการประเมินผลกระทบของ VOCs ต่อสุขภาพของประชาชน และสิ่งแวดล้อมในพื้นที่ การควบคุมและลดการปล่อย VOCs จากแหล่งกำเนิดต่างๆ เช่น การใช้เทคโนโลยีสะอาด การปรับปรุงกระบวนการผลิต การบำบัดมลพิษทางอากาศ และการสร้างความตระหนัก ส่งเสริมความรู้ความเข้าใจเกี่ยวกับผลกระทบของ VOCs และแนวทางการป้องกันแก่ประชาชนและผู้ประกอบการ