Internet of Things (IoT) ในยุคปัจจุบัน
Internet of Things (IoT) หรือ “อินเทอร์เน็ตของสรรพสิ่ง” เป็นแนวคิดที่อุปกรณ์และสิ่งต่าง ๆ ในชีวิตประจำวันสามารถเชื่อมต่อกันผ่านอินเทอร์เน็ตและยังสามารถแลกเปลี่ยนข้อมูลทำงานร่วมกันได้โดยอัตโนมัติ IoT ได้เปลี่ยนแปลงวิถีชีวิตและการดำเนินงานในหลายอุตสาหกรรม ตั้งแต่การเกษตร การดูแลสุขภาพ ไปจนถึงโรงงานอุตสาหกรรมและเมืองอัจฉริยะ (smart city) เป็นต้น
แนวคิดพื้นฐานของ IoT
IoT คือระบบที่ประกอบไปด้วยอุปกรณ์ต่าง ๆ เช่น เซ็นเซอร์ และอุปกรณ์อัจฉริยะที่สามารถสื่อสารกันผ่านเครือข่าย Internet ซึ่งอุปกรณ์เหล่านี้ถูกออกแบบมาเพื่อเก็บข้อมูล วิเคราะห์ และดำเนินการตามคำสั่งที่ได้รับ เพื่อดำเนินการบางตามคำสั่งที่ได้รับ ตัวอย่างของ IoT ที่เห็นได้ชัด ได้แก่
- สมาร์ทโฮม (Smart Home)
- หลอดไฟที่ควบคุมด้วยแอปพลิเคชัน อุปกรณ์ปรับอากาศอัจฉริยะ และกล้องวงจรปิดที่เชื่อมต่อกับคลาวด์
- การจัดการพลังงาน
- ระบบที่ช่วยตรวจสอบและควบคุมการใช้พลังงานในบ้านหรืออาคารเพื่อลดค่าใช้จ่าย
- การขนส่ง / ติดตามตำแหน่ง
- รถยนต์ที่มีระบบ GPS อัจฉริยะหรือการติดตามสถานะการส่งสินค้าแบบเรียลไทม์
- การติดตามตำแหน่งของสัตว์เลี้ยง เช่น หมา,แมว เป็นต้น
- การตรวจสอบเครื่องจักร
- เซ็นเซอร์ที่ติดตั้งบนเครื่องจักรช่วยตรวจจับความผิดปกติ เช่น การสั่นสะเทือนหรืออุณหภูมิที่สูงเกินไป
- การบำรุงรักษาเชิงทำนาย (Predictive Maintenance)
- ใช้ข้อมูลจากเซ็นเซอร์เพื่อวิเคราะห์และคาดการณ์ปัญหาที่อาจเกิดขึ้นก่อนที่จะเกิดความเสียหาย
- การควบคุมระยะไกล
- ระบบ IoT ช่วยให้สามารถควบคุมเครื่องจักรหรือกระบวนการผลิตจากระยะไกลผ่านแอปพลิเคชัน
องค์ประกอบหลักของ IoT
เราลองวิเคราะห์ตามชื่อเลยครับ คำว่า Internet of thing ประกอบไปด้วย เครือข่าย และตัวอุปกรณ์เอง แต่แอดขอเพิ่มอีก 2 ส่วนที่เป็นองค์ประกอบรองเพราะจากประสบการณ์ตรงของแอดเอง มีความจำเป็นที่จะต้องอาศัย ปฎิสัมพันธ์ของมนุษย์ด้วย ซึ่งขอแบ่งเป็น 4 องค์ประกอบหลักๆ ดังนี้
- อุปกรณ์ (Devices): เป็นส่วนที่เก็บรวบรวมข้อมูล เช่น เซ็นเซอร์สำหรับวัดอุณหภูมิหรือความชื้น
- เครือข่าย (Networks): ทำหน้าที่เชื่อมต่ออุปกรณ์กับอินเทอร์เน็ต เช่น Wi-Fi, Bluetooth หรือเครือข่าย 5G
- แพลตฟอร์มการประมวลผล (Processing Platform): ทำการประมวลผลข้อมูลที่เก็บรวบรวม เช่น การใช้คลาวด์คอมพิวติ้งเพื่อวิเคราะห์ข้อมูล
- การแสดงผลและการใช้งาน (Applications): ส่วนที่ผู้ใช้สามารถโต้ตอบและควบคุมอุปกรณ์ผ่านแอปพลิเคชันหรือเว็บไซต์
แนวโน้มในอนาคตของ IoT
ระบบ IoT กำลังพัฒนาอย่างรวดเร็วและมีแนวโน้มที่จะเปลี่ยนแปลงโลกในหลากหลายด้าน ซึ่งหากมองถึงระบบการพัฒนาเครือข่าย internet ณ ปัจจุบัน มีความเร็วที่ดี ความเสถียรที่ดี และเวลาสูญเสียแฝงต่ำ (Latency) ซึ่งการพัฒนาระบบ IoT จะมีแนวโน้มที่สำคัญในอนาคต ได้แก่
- 5G และ IoT การใช้งานเครือข่าย 5G จะช่วยเพิ่มความเร็วและลดเวลาแฝงในการสื่อสารของอุปกรณ์ IoT
- ปัญญาประดิษฐ์ (AI) และการวิเคราะห์ข้อมูล AI จะถูกนำมาใช้ในการวิเคราะห์ข้อมูลที่ได้จาก IoT เพื่อให้เกิดการตัดสินใจที่แม่นยำ
- การพัฒนาอุปกรณ์ประหยัดพลังงาน อุปกรณ์ IoT ที่มีประสิทธิภาพการใช้พลังงานต่ำจะช่วยลดค่าใช้จ่ายและรักษาสิ่งแวดล้อม
- การขยายตัวของ IoT ในชนบท IoT จะถูกนำมาใช้ในการพัฒนาการเกษตร การจัดการน้ำ และการดูแลสุขภาพในพื้นที่ห่างไกล
IoT เป็นเทคโนโลยีที่กำลังเปลี่ยนแปลงโลกด้วยความสามารถในการเชื่อมต่อและการประมวลผลข้อมูลในหลากหลายอุตสาหกรรมและชีวิตประจำวัน อย่างไรก็ตาม การพัฒนาและการนำ IoT มาใช้จำเป็นต้องคำนึงถึงความปลอดภัย มาตรฐาน และความเป็นส่วนตัวเพื่อให้เกิดประโยชน์สูงสุดและยั่งยืนในอนาคต
